حمام قدیمی طاقانک امروز 4 اسفند

مکاتبات با سازمان میراث فرهنگی

                                                              21 / 11 /94

 

 

                            بسمه تعالی

 

ریاست محترم سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری استان چهارمحال و بختیاری

 

با اهدا سلام

 

به استحضار میرساند ، اهالی محترم شهر طاقانک در نظر دارند به منظور حفظ آثار تاریخی و فرهنگی موجود در حوزه های مردم شناسی اعم از صنایع دستی ، وسایل و ادوات صنوف مختلف ، جامه و پوشش محلی و به طور کلی انچه که از سنوات قبل باقی است حفظ کرده و با انتقال مفاهیم فرهنگی متقدمین به نسل های آینده موجبات ماندگاری آثار مذکور گردند .

به این منظور نیاز به مجوز لازم برای محل فعلی حمام قدیمی و مساعدت لازم از طرف سازمان محترم هستند ، در ضمن مکاتباتی هم در سالهای گذشته در این خصوص انجام گرفته که به دلیل محدودیت های اداری به انجام نرسیده است لذا خواهشمند است اقدام عاجل به منظور حصول نتیجه مبذول فرمایید .

گزینش لفظ عاجل به دلیل جلوگیری از اقدام برخی فرصت طلب هایی است که مجموعه های ذکر شده از هر صنف را به منظور تهیه مجموعه های شخصی با قیمت نازل از اهالی خریداری می کنند و بیم آن هست که در صورت فوت وقت هیچ گاه به نتیجه ای مطلوب نیانجامد .

 

پهلوان کمرخان

پهلوان کمرخان طاقانکی

کربلایی کمرخان فرزند کربلایی غضنفر طاقانکی ولد مرحوم خداداد می باشد .

در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار ، ظل السلطان که از همسر دوم وی بود به حکومت اصفهان رسید . در آن زمان قشون روس در ایران بودند و در میان آنها پهلوانی بنام بود ،

داستان از این قرار است که یکی از فرماندهان قشون روس در یک ملاقاتی که با حاکم اصفهان داشته ، پیشنهاد میکند که ترتیب مراسمی دهند که در آن کشتی که از دیر باز در بین اقوام مختلف اعم از ایرانی و غیر ایرانی اهمیت ویژه ای برخوردار بوده – انجام پذیرد . گویا شرط و شروطی هم برای حاکم شمرده است ، از جمله اینکه در صورت شکست پهلوان حاکم ، خراج قشون پرداخته شود که زیاد به واقعیت نزدیک نیست ، تامین هزینه سنگین قشون منطقی به نظر نمی آید ولی با این حال شروطی داشته است .

به هر حال حیدر بگ طاقانکی که ایشان در نزد حاکم به عنوان سرباز خدمت کرده است ، پیشنهاد می کند که مقدمات کار را بر عهده گیرد . نقل قول ها در این زمینه بسیار است ،  حیدر بگ به چهارمحال می آید و به پیشنهاد پهلوان مهدی دهکردی که از پیشکسوتان کشتی پهلوانی در منطقه است سه نفر معرفی می شود ، از طاقانک کربلایی کمرخان ، از هفشجان کربلایی حمزه و از شهرک کربلایی حسین ، بنا به قولی پهلوان مهدی در دوران کهولت سن است و از هر سه نفر می خواهد ، شانه ای که در مشت خود دارد ، با باز کردن دست او ، قدرت خود را ثابت کنند که گویا کربلایی کمرخان موفق به انجام این کار می شود .

پهلوان کمرخان به همراه پهلوان مهدی دهکردی و پسرش و حیدر بگ به اصفهان

می رودند و در موعد مقرر در میدان کشتی حاضر می شوند ، کشتی شروع می شود و گویا کشتی گیر روسی از رویارو شدن با کمرخان امتناع می کند که شاید به خاطر قد و قباره ی نسبتا کوتاه پهلوان در مقایسه با پهلوان روسی است که با اشاره ی پهلوان مهدی کشتی آغاز می شود و در نهایت کمرخان پیروز میدان است .  

یک شب بیاد ماندنی با پیشکسوتان ورزش باستانی در زورخانه شهدای شهر طاقانک.

چادر نماز من

شاد و خندانم / چادری داده به من / هدیه ای مادر من / مثل تاجی از گل / چادرم بر سر من / .

سروده دوست عزیزم استاد مهرداد رفیعی

نگاهی گذرا به شهر طاقانک

طاغ ونک ، طاغ وانک ، طاغونک و در نهایت طاقانک :

روایت های مختلف از نامهای اولیه ی شهری است در دامنه کوه تقه در دوازده کیلومتری مرکز استان چهارمحال و بختیاری .

در 50 درجه و 50 دقیقه طول شرقی و 32 درجه و 13 دقیقه عرض شمالی و در 2060 متری از سطح دریا با موقیتی پایکوهی .

از لحاظ اب و هوایی دارای اقلیم معتدل و خشک می باشد و تنها ارتفاعات اطراف این شهر کوه تقه در پنج کیلومتری جنوب شرقی شهر طاقانک است .

مردم طاقانک به زبان ترکی ، نزدیک به زبان ترکی قشقایی تکلم میکنند . 

دین اسلام ، مذهب تشیع و شغل مردم زراعت و دامداری است .

فراورده های زراعی  ابی و دیمی  ان گندم ، جو ، چغندر قند و سیب زمینی است که در حال حاضر بیشتر به کاشت محصولات دامی اختصاص داده شده است . و محصولات باغی ان انگور ، زردالو ، بادام ، الوچه و سیب درختی میباشد .

علاوه بر کشاورزی ، دامپروری هم رونق دارد . در گذشته اهالی علاوه بر دارا بودن یک راس گاو شیرده به منظور تولید لبنیات خانوار خود و یک جفت گاو نر جهت انجام امور زراعی ، معمولا به پرورش گوسفند و بز و سایر احشام مانند اسب ، الاغ و استر متمایل بوده اند . 

مولف مرات البلدان سی قریه را نام میبرد که حاج محمدرضا خان در انها قلعه ، حمام و مسجد ساخته است . در این کتاب راجع به طاقانک مطالب زیر مشاهده میشود .

قریه طاقانک ملکی  خان باباخان است سالی پنجاه خروار بذر افشان این قریه است ، یک سنگ اب از چشمه و اب رودخانه هم دارد . امارت اربابی خوبی هم  خان باباخان انجا ساخته است . حاجی محمدرضا خان هم حمام خوبی بنا کرده ، یکصدو هشتادو سه تومان مالیات ، و چهار نفر سرباز میدهد .

مکتب خانه ها ، مساجد ، تکایا و اجرای مناسک دینی بخصوص مراسم عزاداری سالار شهیدان همراه با شبیح خوانی از اهم مسائل فرهنگی شهر است که باید مراسم خیمه سوزان عاشورا که در سال 1391 به ثبت ملی رسیده را نیز ، به ان افزود .

مردم این شهر در انقلاب سال پنجاه و هفت و متعاقب ان هشت سال دفاع مقدس همپای دیگر شهرها و روستاهای کشورمان تلاش نمودند و تقدیم شهدای والا مقام دلیل روشنی بر اثبات ان است .

شهر طاقانک میزبان دو امامزاده بزرگوار ، یکی بقعه شیخ زین الدین واقع در شمال شرقی شهر ( ورودی شهر طاقانک ) و امامزادگان ذبیده خاتون و سکینه خاتون از نوادگان امام سجاد در قسمت قدیمی شهر است که از تقدس ویژه ای در بین اهالی برخوردار هستند .

حمام قدیمی که با اهتمام اهالی و با مدیریت یکی از بزرگان در دهه 1320 ساخته شده از سبک  معماری خاص و قابل توجهی برخوردار است .

گذرگاههای قدیمی ( دالانهای خشتی ) مربوط به اواخر دوره صفوی و دوره قاجار نمونه های دیگری از اثار تاریخی و مهم شهر است .

قناتهای قدیمی و باغات و کشتزارهای وسیع که توسط این قناتها مشروب میشده اند نمونه دیگری از تلاش مردم این خطه برای کسب روزی حلال است که هنوز هم برخی از انها مورد استفاده قرار می گیرد .

از نمونه های قابل ذکر ، اهتمام بزرگان جهت بهبود و اصلاح برخی از مسائل عام المنفعه ی شهر طاقانک است . این بزرگان با عقد قراردادی که اهالی را ملزم به رعایت ان می نمود با حذف برخی از عادتها - که از جهات مختلف مشکلاتی را بوجود اورده بود - راهی جدید برای اهالی گشودند که ماندگار و ستودنی است .

از اهم ان میتوان : منع پوشش جامع سیاه - محدود کردن هزینه ها در مراسم اموات و ... را نام برد .

وجود سقا خانه ها و کاروانسراها و موقوفات حکایت از نودوستی و مهمانداری این مردم دارد . انها خود را موظف به انجام کارهایی کردند که در اذکار مردم اطراف ماندگار شده اند .

به طور خلاصه میتوان از مواردی همچون ساختمانها و مصالح بکار رفته در انها ، الات روشنایی ، ادوات و ابزارهای معمول خانواده ها ، وسایل ارایشی از یکسو و همچنین لالایی ها و اوازهای محلی و نیز مواردی متعدد نام برد که در این مقال همه انها را نمیتوان یکجا برشمرد .

 

طاقانک. دوست خوبم اقای زمانی معمار میراث فرهنگی

قریه طاقانک

دبستان پسرانه سلطان مراد خان بختیاری .طاقانک